SEO-ի մասին ամբողջական ուղեցույց՝ ինչ է և ինչպես է աշխատում

Ինչ է SEO-ն և ինչպես է այն աշխատում

SEO-ն (Search Engine Optimization) կայքի և բովանդակության համակարգային օպտիմալացումն է, որի նպատակն է որոնողական համակարգերին ճիշտ ներկայացնել ձեր էջերը, իսկ օգտատերերին՝ արագ գտնելու այն, ինչ փնտրում են։ Ճիշտ կառուցված SEO-ն միավորում է տեխնիկական հիմքը, բովանդակության որակը և հեղինակությունը՝ ապահովելով կայուն օրգանական տրաֆիկ և վաճառքներ։

Գործընթացը ներառում է երեք մեծ փուլի բարելավումներ՝ սկանավորում (crawl), ինդեքսավորում (index) և դասակարգում (rank), որոնց միջոցով որոնողական համակարգերը հասկանում են էջի թեման, որակը և համապատասխանությունը օգտատիրոջ հարցմանը։ Լավ SEO-ն նշանակում է՝ հստակ թեմատիկա, որակյալ բովանդակություն, տեխնիկական առողջ կայք և հզոր արտաքին հղումներ։

Որոնման արդյունքների անատոմիան

Արդյունքները հավաքված են «վերնագրային հղումից» (title link), «սնիփետից» (snippet/description), կայքի անունից (site name), դոմենից ու breadcrumb-ներից, երբեմն՝ sitelinks-երից և հարուստ արդյունքներից (rich results)։

Որոնման արդյունքները (SERP) բաղկացած են վճարովի որոնման արդյունքներից և օրգանական որոնման արդյունքներից, որտեղ օրգանական արդյունքները չեն նպաստում Google-ի եկամտին: Դրա փոխարեն, Google-ը տրամադրում է օրգանական արդյունքներ՝ հիմնվելով կայքի համապատասխանության և որակի գնահատման վրա:

Կախված որոնման հարցման տեսակից, Google-ը նաև կներառի SERP-ի տարբեր տարրեր, ինչպիսիք են քարտեզները, պատկերները կամ տեսանյութերը:

SERP-ում գովազդների ծավալը կախված է նրանից, թե ինչ են որոնել օգտատերերը: Օրինակ, եթե որոնեք «կոշիկներ» բառը, հավանաբար կգտնեք, որ լավագույն արդյունքների զգալի մասը գովազդներ են: Իրականում, դուք, հավանաբար, ստիպված կլինեք էջը ներքև գլորել՝ առաջին օրգանական արդյունքը գտնելու համար:

Նման հարցումը սովորաբար առաջացնում է այդքան շատ գովազդներ, քանի որ մեծ հավանականություն կա, որ որոնողը ցանկանում է կոշիկներ գնել առցանց և կան շատ կոշիկի ընկերություններ, որոնք պատրաստ են վճարել արդյունքներում այս հարցման համար նախատեսված որևէ բարձր դիրքում հայտնվելու համար:

Մյուս կողմից, եթե որոնեք «Ատլանտա Ֆալկոնս» նման բան, ձեր արդյունքները տարբեր կլինեն: Քանի որ այս որոնումը հիմնականում կապված է այդ անունով պրոֆեսիոնալ ամերիկյան ֆուտբոլի թիմի հետ, լավագույն արդյունքները կապված են դրան հետ: Սակայն սա դեռևս ոչ այնքան պարզ հարցում է։

Դուք կգտնեք նորություններ և նրանց գլխավոր էջը։ Վերևում գտնվող այս 3 տեսակի արդյունքները ցույց են տալիս, որ Google-ը չգիտի ձեր որոնման ճշգրիտ նպատակը, բայց ապահովում է արագ ուղիներ՝ թիմի մասին իմանալու, նրանց վերջին նորությունները կարդալու կամ նրանց կայք այցելելու համար։

Քանի որ հարցման հետևում, կարծես, գնման մտադրություն չկա, գովազդատուները պատրաստ չեն առաջարկներ անել բանալի բառի համար, ուստի Google Ads արդյունքներ չկան։

Այնուամենայնիվ, եթե դուք փոխեք հարցումը «Ատլանտա Ֆալկոնս գլխարկ», որը Google-ին ազդանշան է տալիս, որ դուք կարող եք գնումներ կատարել, SERP արդյունքները փոխվում են՝ ներառելով ավելի շատ հովանավորված արդյունքներ։

Այս գովազդների հետ մեկտեղ, էջից դուրս SEO գործոնները, ինչպիսիք են արտաքին հղումները և հղումներ կառուցելու ուժեղ ռազմավարությունները, օգնում են ձեզ առանձնանալ օրգանական ցուցակներում։ Այլ վստահելի կայքերից մուտքային հղումներ ստանալը կարող է բարձրացնել ձեր հեղինակությունը որոնողական համակարգերում։

Որոնողական համակարգի սկանավորում

Առաջին քայլը սկանավորումն է: Որոնողական համակարգերը ուղարկում են վեբ սկանավորողներ՝ նոր էջեր գտնելու և դրանց մասին տեղեկատվություն գրանցելու համար: Մենք երբեմն այս վեբ սկանավորողներին անվանում ենք «սարդեր», «ռոբոտներ» կամ Googlebots:

Նրանց նպատակն է հայտնաբերել գոյություն ունեցող նոր վեբ էջերը և պարբերաբար ստուգել նախկինում այցելած էջերի բովանդակությունը՝ տեսնելու համար, թե արդյոք դրանք փոխվել կամ թարմացվել են:

Որոնողական համակարգերը սկանավորում են վեբ էջերը՝ հետևելով արդեն հայտնաբերված հղումներին: Այսպիսով, եթե դուք ունեք բլոգ, և այն հղված է ձեր գլխավոր էջից, երբ որոնողական համակարգը սկանավորում է ձեր գլխավոր էջը, այն կփնտրի մեկ այլ հղում և կարող է հետևել ձեր նոր բլոգի գրառմանը:

Որոնողական համակարգի ինդեքսավորում

Երկրորդ քայլը ինդեքսավորումն է: Ինդեքսավորումը այն է, երբ որոնողական համակարգը որոշում է, թե արդյոք օգտագործելու է իր կողմից սկանավորված բովանդակությունը: Եթե սկանավորված վեբ էջը որոնողական համակարգի կողմից համարվում է արժանի, այն կավելացվի դրա ինդեքսին։

Այս ինդեքսն օգտագործվում է վերջնական դասակարգման փուլում: Երբ վեբ էջը կամ բովանդակության մի մասը ինդեքսավորվում է, այն արխիվացվում և պահվում է տվյալների բազայում, որտեղից այն հետագայում կարող է վերականգնվել: Ինդեքսում տեղադրվում են եզակի և արժեքավոր բովանդակություն առաջարկող վեբ էջերի մեծ մասը: Վեբ էջը կարող է չտեղադրվել ինդեքսում, եթե՝

Բովանդակությունը համարվում է կրկնօրինակ
Բովանդակությունը համարվում է ցածր արժեք ունեցող կամ սպամ պարունակող
Այն չի կարող սկանավորվել
Էջը կամ դոմեյնը չունեն մուտքային հղումներ։

Հուշում. Դուք կարող եք ստուգել ձեր ինդեքսավորված էջերը՝ որոնման դաշտում մուտքագրելով «site:yourdomain.com»: Սա ձեզ կցուցադրի Google-ում հայտնվող էջերը:

Որոնողական համակարգերի դասակարգում

Երրորդ քայլը, իրոք, ամենակարևորն է և դա դասակարգումն է: Դասակարգումը կարող է տեղի ունենալ միայն սկանավորման և ինդեքսավորման քայլերն ավարտվելուց հետո: Այսպիսով, երբ որոնողական համակարգը սկանավորել և ինդեքսավորել է ձեր կայքը, ձեր կայքը կարող է արդեն դասակարգվել:

Որոնողական համակարգերն օգտագործում են ավելի քան 200 դասակարգման ազդանշաններ բովանդակությունը տեսակավորելու և դասակարգելու համար և դրանք բոլորը տեղավորվում են SEO-ի երեք հիմնասյուների ներքո՝ տեխնիկական օպտիմալացում, էջի ներսում օպտիմալացում և էջից դուրս օպտիմալացում:

Որոնողական համակարգերն օգտագործում են վեբ էջերը դասակարգելու համար օգտագործվող ազդանշանների որոշ օրինակներ.

Վերնագրի թեգում բանալի բառ - Արդյո՞ք բանալի բառը կամ հոմանիշը նշվել է էջում և վերնագրի թեգում:

Բեռնման արագություն - Արդյո՞ք վեբ էջը արագ է բեռնվում և հարմարեցված է բջջային սարքերին:

Կայքի հեղինակություն - Արդյո՞ք վեբ էջը և կայքը համարվում են հեղինակավոր որոնվող թեմայի համար:

Հետհղումներ - Վեբ էջի հետհղումների քանակը և որակը:

Բովանդակության որակը և համապատասխանությունը - Արդյո՞ք բովանդակությունը արժեքավոր է և համապատասխան է կայքի թիրախային լսարանի համար:

Բջջային օպտիմալացում - Արդյո՞ք էջերը, բովանդակությունը և պատկերները օպտիմալացված են բջջային սարքերի համար:

On-Page օպտիմալացում 

Էջի վրա հիմնված SEO-ն (Onpage SEO) վերաբերում է ձեր կայքի բովանդակության և կառուցվածքի օպտիմալացմանը, որպեսզի որոնողական համակարգերը կարողանան հասկանալ այն, իսկ օգտատերերը՝ արժեքավոր։

On-page SEO-ն ներառում է՝ կայքի ներսում աշխատանք, ճիշտ կառուցվածք (թեմատիկ H1-H2-H3), թեմային համապատասխան վերնագրային թեգեր և meta description, ընթեռնելի URL-ներ, ճիշտ anchor-ներ և իմաստալից ներքին հղումներ։

Off-Page օպտիմալացում

Էջից դուրս SEO-ն ներառում է արտաքին օպտիմալացման մեթոդներ, որոնք տեղի են ունենում ձեր կայքից դուրս, այլ ոչ թե դրա վրա։

Էջից դուրս SEO-ի համար օգտագործվող հիմնական տեխնիկան հետադարձ հղումներ ստեղծելն է, քանի որ արտաքին կայքերից ձեր կայքի որակյալ հետադարձ հղումները որոնողական համակարգերին ասում են, որ ձեր կայքը արժեքավոր է և բարձրորակ, ինչը նպաստում է հեղինակության ձևավորմանը։

Հետադարձ հղումներ ստեղծելու բազմաթիվ մարտավարություններ կան։ Ամենաարդյունավետ եղանակներից են նյութ պատվիրելը, համապարփակ գործիքակազմերը կամ ուղեցույցները կամ նույնիսկ ազդեցիկ մարքեթինգի բովանդակությունը։

Հետադարձ հղումների բանալին այն է, որ դրանք որակյալ լինեն հեղինակավոր տիրույթից։ Մեկ որակյալ հետադարձ հղումը (օրինակ՝ Forbes-ից կամ New York Times-ից) արժե 100 սովորական որակի հղում։

Տեղական (Local) SEO

Local SEO-ում Google-ը հաշվի է առնում երեք շատ կարևոր դետալ՝ համապատասխանություն (relevance), հեռավորություն (distance) և ճանաչելիություն (prominence)։ Անպայման լրացրեք և հաստատեք Google Business Profile-ը, թարմ պահեք հասցեն, հեռախոսը, ժամանակացույցը, կատեգորիաները, նկարները և ունեցեք իրական կարծիքներ։

Ենթադրենք, որ դուք ռեստորան ունեք, տեղական SEO մարտավարության կիրառումը կապահովի, որ երբ ձեր տարածքում գտնվող մարդիկ որոնեն քաղաքի լավագույն ռեստորանները, նրանք հանդիպեն ձեր կայքին։

Տեխնիկական SEO

Տեխնիկական SEO-ն ապահովում է, որ որոնողական համակարգերը կարողանան արդյունավետորեն սկանավորել, ինդեքսավորել և դասակարգել ձեր կայքը։

Նույնիսկ լավագույն բովանդակությունը և հետադարձ հղումները չեն օգնի, եթե ձեր կայքը դանդաղ բեռնման ժամանակ ունենա, կոտրված հղումներ, բջջային մուտքի խնդիրներ կամ անվտանգության խոցելիություններ։

Այս տեխնիկական տարրերի օպտիմալացումը՝ ճիշտ ապահովում և բարելավում է որոնման արդյունքներում դասակարգումը։

YouTube SEO

YouTube SEO-ն ձեր տեսանյութերի և ալիքի օպտիմալացման գործընթաց է՝ YouTube-ի որոնման արդյունքներում ավելի բարձր դիրք զբաղեցնելու համար։ Այն ներառում է բազմազան ռազմավարությունների և տեխնիկաների կիրառում՝ ավելի շատ օրգանական տրաֆիկ ներգրավելու և ձեր բովանդակությունը ձեր թիրախային լսարանին ներկայացնելու համար։

YouTube-ում տեսանյութերը վարկանիշային աղյուսակում բարձրացնելու համար մենք նախ պետք է հասկանալ YouTube-ի ալգորիթմը և YouTube-ի վարկանիշային գործոնները։

Հեշթեգերը հիանալի միջոց են ձեր տեսանյութերը ավելի մեծ ճանաչելիություն ապահովելու համար: Դուք կարող եք համապատասխան հեշթեգեր ավելացնել ձեր տեսանյութերի վերնագրերին և/կամ նկարագրություններին: Ինչպես մյուս սոցիալական ցանցերում, օգտատերերը կարող են սեղմել կամ որոնել հեշթեգեր YouTube-ում՝ որոշակի թեմաներին վերաբերող բովանդակություն դիտելու համար։

Զգույշ եղեք օգտագործած հեշթեգերի քանակի հետ: Մի օգտագործեք չափազանց շատ, հակառակ դեպքում ձեր բովանդակությունը կարող է սպամային թվալ:

Սխալներ, որոնցից պետք է խուսափել

Սպամային հնարքները (սպամային հղումներ, expired domain abuse, scaled content abuse, site reputation abuse), օգտակարություն չունեցող զանգվածային բովանդակությունը, քիվորդ-ստաֆինգն ու մոլորեցնող UX-ն առաջացնում են ռիսկեր՝ տեսանելիությունից մինչև հեռացում արդյունքներից։ Հետևեք Google Search Essentials-ի և սպամ քաղաքականությունների ուղեցույցներին։ Ձեր նյութերը պետք է անպայման ունենան հեղինակներ, կայքը պետք է ունենա privacy policy, terms & conditions:

Հիմնաբառերի ուսումնասիրություն

Հիմնաբառերի ուսումնասիրությունը (Keyword Research) ձեր SEO ռազմավարության «քարտեզն» է․ այն օգնում է հասկանալ՝ ինչ է փնտրում լսարանը, ինչ ձևակերպումներով է փնտրում և ինչ բովանդակություն է պետք ստեղծել, որպեսզի այդ հարցումներին պատասխանեք ավելի լավ, քան մրցակիցները։

Պատկերների օպտիմալացում և Alt տեքստեր

Այլընտրանքային տեքստը վերաբերում է պատկերի նկարագրությանը, որն ավանդաբար օգտագործվել է տեսողական խնդիրներ ունեցող օգտատերերին տեղեկատվություն փոխանցելու համար։

Պատկերի նկարագրությունից բացի, այլընտրանքային տեքստը կարող է նաև ներառել թիրախային բանալի բառեր՝ որոնման արդյունքներում դասակարգումը բարելավելու համար։

Նախընտրելի է բեռնել պատկերները AVIF կամ WebP ձևաչափերով՝ JPEG/PNG պահելով որպես հետընթաց տարբերակ (fallback)՝ համատեղելիության համար․ AVIF/WebP-ը սովորաբար ապահովում են ավելի փոքր չափ՝ նույն որակով, հետևաբար՝ արագ են բեռնվում։

Ֆայլերին տվեք հստակ, թեմային համապատասխան անուններ (modern-sofa-avif ոչ թե IMG_1234), իսկ պատկերները տեղադրեք թեմատիկ տեքստի մոտ, իսկ կողքի բառերը և ենթագրերը (caption) օգնում են որոնիչին հասկանալ նկարի իմաստը և կապել էջի թեմայի հետ։

Ներքին հղումներ, ճիշտ URL-ներ և breadcrumb-ներ

Ներքին հղումներ (Internal links). Ներքին հղումները միաժամանակ են լուծում երկու խնդիր՝

օգնում են Google-ին գտնել և սկանավորել (crawl) ձեր մյուս էջերը, 2) հուշում են, թե ո՞ր էջերն են թեմատիկորեն կարևոր։ Հղումը պետք է լինի իրական, իսկ anchor-ը՝ նկարագրական ու կարճ, ոչ թե «սեղմեք այստեղ» տիպի ընդհանուր բառերով։ Խորհուրդ է տրվում հղում անել խորքային էջերին (orphan pages չթողնել), և կայքի հիմնական բաժինները պահել 2-3 սեղմումով հասանելի։

Ճիշտ URL-ների կառուցում. Օգտագործեք կարճ, մարդկանց համար ընթեռնելի բառեր URL-ում, և բառերը բաժանեք գծիկներով (-), ոչ թե ստորակետերով․ գծիկներն ավելի հեշտ են ընթերցվում և ճիշտ են մեկնաբանվում որոնիչների կողմից։

Մի ստեղծեք անիմաստ պարամետրերով, երկար ID-ներով URL-ներ, և կարիք լինելու դեպքում օգտագործեք canonical՝ կրկնօրինակ տարբերակները միավորելու համար։

Breadcrumb-ներ (քայլային նավիգացիա). Breadcrumb-ները ցույց են տալիս օգտատիրոջ դիրքը կայքի հիերարխիայում և հեշտացնում են վերադարձը վերին մակարդակներ։ Կայքում դրանք ներկայացրեք տեսանելի նավիգացիայով և ապահովեք BreadcrumbList կառուցվածքային տվյալ (JSON-LD), որպեսզի Google-ը կարողանա ավելի լավ հասկանա հիերարխիան և (հնարավորության դեպքում) օգտագործի այն արդյունքներում։ Ստուգեք սխեմայի վավերականությունը և համոզվեք, որ breadcrumb-ների URL-ները համընկնում են ձեր ընտրված կանոններին (canonical, սլեշ, փոքրատառ)։

XML sitemap, canonical, robots.txt

Sitemap․ օգնում է Google-ին գտնել և հասկանալ URL-ները, հատկապես մեծ, մեդիա-հագեցած կամ բազմալեզու կայքերում։

Խորհուրդ է տրվում հատուկ, մեծ, բազմամեդիա կամ հաճախ թարմացվող կայքերի համար, սակայն փոքր ու մինչև 500 էջ կայքերում կարող է և չլինել։ Sitemap-ը կարող եք ուղարկել Search Console-ով կամ նշել robots.txt-ում Sitemap: տողով։

Canonical․ միավորեք կրկնվող կամ շատ նման էջերի սիգնալները՝ պարզ նշելով նախընտրելի (canonical) URL-ը։

robots.txt․ կառավարեք crawl-ը, բայց ինդեքսավորումը արգելափակեք noindex-ով կամ պաշտպանությամբ։ Մի գրեք sitemap-ում այն ճանապարհները, որոնք robots.txt-ով արգելափակված են։